Ashwagandha (Withania somnifera), nazywana również „indyjskim żeń-szeniem”, to roślina o silnych właściwościach adaptogennych. Jest od wieków stosowana w medycynie ajurwedyjskiej w celu zwiększenia odporności organizmu na stres, poprawy funkcji poznawczych oraz wspierania zdrowia psychicznego i fizycznego. Jej popularność stale rośnie, a badania naukowe potwierdzają jej korzystny wpływ na organizm.
Składniki aktywne i działanie ashwagandhy
Główne substancje bioaktywne w ashwagandzie to witanolidy – związki o działaniu przeciwzapalnym, przeciwutleniającym i neuroprotekcyjnym. Roślina ta wpływa na układ nerwowy poprzez regulację poziomu kortyzolu, głównego hormonu stresu, co pomaga w redukcji napięcia i lęku.
Działanie ashwagandhy obejmuje:
- Obniżenie stresu i lęku – poprzez wpływ na receptory GABA i zmniejszenie poziomu kortyzolu,
- Poprawę koncentracji i funkcji poznawczych – zwiększając przepływ krwi do mózgu,
- Wsparcie układu odpornościowego – dzięki właściwościom przeciwzapalnym,
- Regulację poziomu cukru i hormonów – co może korzystnie wpływać na osoby z insulinoopornością,
- Zwiększenie energii i wydolności fizycznej – poprzez wsparcie mitochondriów w komórkach.
Jak stosować ashwagandhę?
Ashwagandha jest dostępna w różnych formach, takich jak:
- proszek – do dodawania do napojów,
- kapsułki i tabletki – standaryzowane ekstrakty o określonej zawartości witanolidów,
- nalewki i ekstrakty płynne – szybciej przyswajalne przez organizm.
Zalecana dawka zależy od formy preparatu i stężenia składników aktywnych, jednak najczęściej stosuje się 300–600 mg ekstraktu dziennie.
Czy ashwagandha ma skutki uboczne?
Mimo licznych korzyści, ashwagandha może powodować skutki uboczne, szczególnie w przypadku stosowania w dużych dawkach. Do najczęstszych należą senność, zaburzenia żołądkowo-jelitowe oraz interakcje z lekami na ciśnienie czy tarczycę. Nie jest zalecana dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Ashwagandha to jedno z najlepiej przebadanych ziół o szerokim spektrum działania. Może wspierać organizm w radzeniu sobie ze stresem, poprawiać koncentrację i zwiększać odporność, co czyni ją cennym elementem diety osób dbających o zdrowie psychiczne i fizyczne.
Badania naukowe:
- Chandrasekhar K., 2012, A randomized controlled trial of ashwagandha in stress reduction
- Lopresti A.L., 2019, The neurobiological effects of Withania somnifera on stress and cognition
